Werkdruk is niet hetzelfde als het druk hebben op het werk. Volgens het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) ontstaat werkdruk pas wanneer een medewerker “niet kan voldoen aan de eisen die het werk aan hem stelt”. Het kan bijvoorbeeld zijn dat een medewerker onvoldoende tijd krijgt, niet de juiste middelen heeft of niet over de benodigde kennis en vaardigheden beschikt om zijn werk goed te doen. Te hoge werkdruk leidt al snel tot werkstress en burn-out. In 2018 had bijna één op de vijf medewerkers in Nederland last van burn-outklachten. Burn-out is daarmee de een van de meest voorkomende oorzaken van ziekteverzuim. Een hoge werkdruk hoeft overigens niet altijd tot werkstress te leiden. Uit onderzoek blijkt dat werkdruk vooral tot problemen leidt wanneer medewerkers het werk niet zelfstandig naar eigen inzicht kunnen inrichten.
Déhora heeft ruime ervaring in het ondersteunen van organisaties bij vraagstukken rondom werkdruk. De oorzaak en dus de oplossing van problematische werkdruk kan aan twee kanten zitten: de werkkant en de persoonskant. Aan de werkkant valt te denken aan maatregelen die de daadwerkelijke werklast verlagen, dus vermindering, betere spreiding of een andere indeling van het werk. Bij de persoonskant gaat het er om medewerkers te ondersteunen om beter met de ervaren werkdruk om te gaan, bijvoorbeeld door training in mindfulness of planningstechnieken.
Wij merken dat organisaties zich bij het in kaart brengen van werkdruk vooral richten op de (subjectieve) belasting die medewerkers ervaren. Werklast kan echter wel degelijk objectief vastgesteld worden. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan een analyse van de fysieke en sociale belasting van het werkrooster. Ook kan door middel van het meten van activiteit gedurende de dag (multi-momentopname) in kaart worden gebracht op welke tijden de druk op medewerkers het hoogst is. Déhora gebruikt dan ook een combinatie van verschillende methoden om zowel objectieve werklast als ervaren werkdruk te analyseren, waardoor we zowel aan de werkkant als aan de persoonskant knelpunten kunnen identificeren en concrete oplossingen kunnen aandragen.
Is de werkdruk in uw organisatie (te) hoog? Wij hebben de volgende tips voor u:
Met een combinatie van objectieve en subjectieve metingen is het zeer goed mogelijk om werkdruk in uw organisatie inzichtelijk te maken. Onderzoek onder alle medewerkers geeft u kwantitatieve resultaten om uw beleid te onderbouwen. Vragenlijstonderzoek is hierbij het beste geschikt om ervaren werkdruk te meten terwijl multi-momentopname de objectieve werklast gedurende de dag of week in kaart brengt. Bovendien geeft u medewerkers de gelegenheid om hun ervaringen te delen, wat draagvlak voor het resulterende beleid zal vergroten.
Aan de persoonskant kunt u risico’s signaleren bij uw medewerkers met betrekking tot belasting en belastbaarheid. Bespreek deze met hen in een vroeg stadium. Maak ervaren werkdruk bijvoorbeeld tot een vast onderdeel van reguliere één-op-één-gesprekken tussen medewerkers en hun leidinggevende.
Daarnaast kunt u aan de persoonskant medewerkers bewust maken van wat ze zélf kunnen doen om stress als gevolg van hoge werkdruk te voorkomen. Zo is het bijvoorbeeld belangrijk om voldoende pauze te nemen, regelmatig te bewegen, te zorgen voor goede nachtrust en “nee” te durven zeggen tegen extra werk. Train uw medewerkers hierin en geef zelf het goede voorbeeld.
Aan de werkkant kunt u de effecten evalueren die uw dienstroosters kunnen hebben op het gebied van werkdruk. Is er bijvoorbeeld voldoende personeel aanwezig op piekmomenten? Is de fysieke en sociale belasting van het rooster niet te groot? Invloed van medewerkers op hun eigen werktijden neemt hierbij een bijzondere positie in. Aan de ene kant is de verhoging van zeggenschap een belangrijke factor in het verminderen van werkstress. Aan de andere kant is het belangrijk dat medewerkers hierin gewezen worden op “gezonde” keuzes en het rooster laten aansluiten op de eigen belastbaarheid.
Leidinggevenden worden vaak verrast door uitval van medewerkers die ingeroosterd zijn. Dat hoeft niet! Door de signalen van een burn-out op tijd te herkennen en de juiste gesprekken aan te gaan met medewerkers, kunnen veel problemen voorkomen worden. Belangrijk voor de betreffende medewerker én de werkdruk bij de overige collega’s. Bekijk de training voor meer informatie op de website of test hier jouw kennis van burn-out preventie.
Heeft u hulp nodig bij het in kaart brengen en aanpakken van werkdruk in uw organisatie? De experts van Déhora staan voor u klaar. Neem voor een vrijblijvend gesprek contact op met Christine Baaijens, Manager Research, via c.baaijens@dehora.nl of vul het contactformulier in.
De arbeidsmarkt is meer in beweging dan ooit te voren. Om te kunnen voldoen aan een snel veranderende klantvraag moeten organisaties blijven innoveren en zich steeds flexibeler kunnen opstellen.