Over de Arbeidstijdenwet (ATW)

In de Arbeidstijdenwet (ATW) wordt geregeld hoeveel uren per dag of per periode een werknemer mag werken. Daarnaast zijn er regels voor pauzes en minimale rusttijden per dag of week. Er zijn tevens normen voor nachtarbeid, werken op zondag en oproepdiensten (consignatie).

De Arbeidstijdenwet heeft een tweeledige doelstelling. De wet richt zich allereerst op de veiligheid, gezondheid en welzijn van werknemers. Daarnaast moet de Arbeidstijdenwet bijdragen tot een verbetering van de combinatie van werk en zorgtaken.

Definities ATW

In de Arbeidstijdenwet worden allerlei termen gebruikt, zoals dag, week, dienst, consignatie. Deze termen zijn de bouwstenen van de Arbeidstijdenwet. Het is belangrijk om te weten wat de definities zijn voor een juiste toepassing van de wettelijke regels. De belangrijkste termen zijn:

• Pauze : een pauze is een onafgebroken rustperiode van minimaal 10 minuten tijdens de dienst. De pauze moet de dienst onderbreken. Het is daarom niet toegestaan de pauze aan het begin of het einde van de dienst te laten plaatsvinden.
• Dag: van 00.00 tot 24.00 uur.
• Week: van maandag 00.00 uur tot zondag 24.00 uur (gewijzigd sinds 4 september 2019).
• Dienst: aaneengesloten perioden waarin arbeid wordt verricht en die gelegen is tussen twee opeenvolgende rusttijden van tenminste 8 uur.
• Nachtdienst: een dienst waarin in de periode van 00.00 tot 06.00 uur meer dan 1 uur arbeid wordt verricht.
• Reeks diensten: 2 of meer opeenvolgende diensten, die eindigt met een periode van tenminste 32 uur rust.

Regelgeving jeugdige werknemers en kinderen

Voor jeugdige werknemers (16 en 17 jaar) gelden afwijkende regels in de Arbeidstijdenwet.

Informatie over deze regels kunt u vinden op de website www.arbeidstijdenwet.nl.

Nadere regeling kinderarbeid (13 t/m 15 jaar)

Op grond van Europese regelgeving is er in de Nederlandse wetgeving (Arbeidstijdenwet) bepaald dat arbeid door kinderen van 13 tot en met 15 jaar verboden is. Onder strikte voorwaarden kan arbeid door kinderen van deze leeftijd wel worden verricht, maar is gebonden aan het soort werk en een maximum aantal arbeidsuren. In de ‘nadere regeling kinderarbeid’ zijn alle regels omtrent kinderarbeid verder uitgewerkt.

Informatie over deze regelgeveing kunt u vinden op de website www.arbeidstijdenwet.nl.

Handhaving Arbeidstijdenwet

De werkgever is verantwoordelijk voor de naleving van de Arbeidstijdenwet. De wijze waarop het beleid en de uitvoering binnen een organisatie moet plaatsvinden is daarom uitgebreid in de wet vastgelegd.

De Inspectie SWZ (voorheen Arbeidsinspectie) houdt toezicht op de naleving van de Arbeidstijdenwet. Er worden regelmatig controles uitgevoerd. De controles vinden plaats op eigen initiatief van de Inspectie SZW of bijvoorbeeld als er een klacht is binnengekomen over mogelijke overtredingen op de ATW.

Wanneer bij de inspectie blijkt dat een bedrijf de wettelijke regels niet naleeft, kan het een bestuurlijke boete krijgen of te wel een geldstraf. Als de werkgever bij herhaling een norm overtreedt of als de overtreding de gezondheid van kinderen of de verkeersveiligheid in gevaar brengt, kan strafrechtelijke vervolging volgen.